زمان گذشتهی پیشین کامل پایای التزامی دارای وجه التزامی (subjunctive) و نمودهای پیشین (pluperfect)، کامل (perfect) و پایا (imperfective) است. این زمان نشان میدهد که کنش پیش از کنشی دیگر در زمان گذشته آغاز گشته (نمود پیشین)، در بازهای از زمان گذشته پایدار و ماندگار بوده (نمود پایا) و با زمان حال پیوند دارد تا یا آن را بازگو کند یا نشان دهد که برآمد و پیآمدش تا زمان حال پابرجا است (نمود کامل). وجه التزامی نشان میدهد که این زمان بر پایهی نگرش و رویکرد ذهنی است. نام انگلیسی این زمان imperfective pluperfect perfect subjunctive است.
روش ساخت
زمان گذشتهی پیشین کامل پایای التزامی بر پایهی الگوی زیر ساخته میشود:
صرف مثبت
صرف فعل سادهی «رفتن»
من |
میرفته بوده باشم |
ما |
میرفته بوده باشیم |
تو |
میرفته بوده باشی |
شما |
میرفته بوده باشید |
او |
میرفته بوده باشد |
ایشان |
میرفته بوده باشند |
صرف فعل مرکب «کار کردن»
من |
کار میکرده بوده باشم |
ما |
کار میکرده بوده باشیم |
تو |
کار میکرده بوده باشی |
شما |
کار میکرده بوده باشید |
او |
کار میکرده بوده باشد |
ایشان |
کار میکرده بوده باشند |
صرف منفی
ریخت منفی زمان گذشتهی پیشین کامل پایای التزامی با افزودن «نه» (na) پیش از «می» ساخته میشود. در نگارش رایج، «نه» پیوسته به «می» نوشته میشود. در فارسی معیار ایران، تلفظ «نه» پیش از «می» به ne دگرگون گشته.
صرف فعل سادهی «رفتن»
من |
نمیرفته بوده باشم |
ما |
نمیرفته بوده باشیم |
تو |
نمیرفته بوده باشی |
شما |
نمیرفته بوده باشید |
او |
نمیرفته بوده باشد |
ایشان |
نمیرفته بوده باشند |
صرف فعل مرکب «کار کردن»
من |
کار نمیکرده بوده باشم |
ما |
کار نمیکرده بوده باشیم |
تو |
کار نمیکرده بوده باشی |
شما |
کار نمیکرده بوده باشید |
او |
کار نمیکرده بوده باشد |
ایشان |
کار نمیکرده بوده باشند |