حال کامل پایای التزامی | دستور فعل و زمانهای زبان فارسی

زمان حال کامل پایای التزامی دارای وجه التزامی (subjunctive) و نمودهای کامل (perfect) و پایا (imperfective) است. نمود پایا نشان می‌دهد که کنش در بازه‌ای از زمان گذشته پایدار و ماندگار بوده و نمود کامل، این کنش را به زمان حال پیوند می‌زند تا یا آن را بازگو کند یا نشان دهد که برآمد و پیآمدش تا زمان حال پابرجا است. وجه التزامی نشان می‌دهد که این زمان بر پایه‌ی نگرش و روی‌کرد ذهنی است. نام انگلیسی این زمان imperfective present perfect subjunctive است.

روش ساخت

زمان حال کامل پایای التزامی بر پایه‌ی الگوی زیر ساخته می‌شود:

می		ماده‌ی گذشته‌ی فعل اصلی		فعل کمکی «بودن» به زمان حال مطلق التزامی

صرف مثبت

صرف فعل ساده‌ی «رفتن»
من	می‌رفته باشم	ما	می‌رفته باشیم
تو	می‌رفته باشی	شما	می‌رفته باشید
او	می‌رفته باشد	ایشان	می‌رفته باشند

صرف فعل مرکب «کار کردن»
من	کار می‌کرده باشم	ما	کار می‌کرده باشیم
تو	کار می‌کرده باشی	شما	کار می‌کرده باشید
او	کار می‌کرده باشد	ایشان	کار می‌کرده باشند

صرف منفی

ریخت منفی حال کامل پایای التزامی با افزودن «نه» (na) پیش از «می» ساخته می‌شود. در نگارش رایج، «نه» پیوسته به «می» نوشته می‌شود. در فارسی معیار ایران، تلفظ «نه» پیش از «می» به ne دگرگون گشته.

صرف فعل ساده‌ی «رفتن»
من	نمی‌رفته باشم	ما	نمی‌رفته باشیم
تو	نمی‌رفته باشی	شما	نمی‌رفته باشید
او	نمی‌رفته باشد	ایشان	نمی‌رفته باشند

صرف فعل مرکب «کار کردن»
من	کار نمی‌کرده باشم	ما	کار نمی‌کرده باشیم
تو	کار نمی‌کرده باشی	شما	کار نمی‌کرده باشید
او	کار نمی‌کرده باشد	ایشان	کار نمی‌کرده باشند

نمونه

حقا که پاداش دهیم‌شان به نیکوتر از آنچه می‌کرده باشند. (قصه‌های قرآن – ص ۸۰۳)
علی‌قلی خان شاملو را نیز که حاکم و بیگلربیگی هرات شده، مرخص ساخت که تا مشهد مقدس خدمت جنازه می‌نموده باشد. (عالم آرای عباسی – ج ۱، ص ۲۱۷)