زمان آیندهی کامل گزارشی دارای نمود کامل (perfect) و سویهی گزارشی (indicative) است. نمود کامل نشان میدهد که پیآمد کنش تا زمان حال بر جای مانده. سویهی گزارشی نشان میدهد که این زمان بر پایهی نگرش و رویکرد ذهنی نیست و کنش را آن گونه که در جهان بیرون است گزارش میکند. نام انگلیسی این زمان future perfect است. در دستور رایج، سخنی از وجود آیندهی کامل در زبان فارسی به میان نیامده و از پیشنهادهای نگارنده است.
در ذات زبان فارسی، زمانهای حال و آینده ریختهای صرفی یکسانی دارند. بسته به بافت جمله، زمان حال کامل میتواند کار زمان آیندهی کامل را نیز انجام دهد. برای نمونه، «شامشان را خوردهاند» (زمان حال کامل) در برابر «تا آن موقع، شامشان را خوردهاند» (زمان آیندهی کامل).
نمونه
- تا سه روز دیگر، پروژه را به پایان رساندهایم.
- هفتهی دیگر این موقع، راهی سفر شدهایم.
- تا برسی، قطار راه افتاده.
- تا آن موقع، دوچرخه را تعمیر کرده.
- تا دوش بگیری، شام آماده شده و میز را چیدهام.
- تا نوبتمان بشود، بر گشتهایم.
- تا بر گردیم، نوبتمان شده.
- تا تو آماده شوی، باران بند آمده.