زمان آیندهی مقدم گزارشی دارای سویهی گزارشی (indicative) و نمود مقدم (anterior) است. نمود مقدم نشان میدهد که در بازهای از زمان آینده، رخداد کنش پیش از هر کنش دیگری در آن بازه است. سویهی گزارشی نشان میدهد که این زمان بر پایهی نگرش و رویکرد ذهنی نیست و کنش را آن گونه که در جهان بیرون است گزارش میکند. نام انگلیسی این زمان future anterior است.
فارسی معیار زمان آیندهی مقدم ندارد اما در برخی گویشها یافت میشود. دکتر جمال رضایی در کتاب «بررسی گویش بیرجند» صفحهی ۲۸۷، از این زمان با نام «آیندهی دورتر» یاد کردهاند.
روش ساخت
صرف مثبت
صرف فعل سادهی «رفتن»
من |
رفته بوده خواهم بود |
ما |
رفته بوده خواهیم بود |
تو |
رفته بوده خواهی بود |
شما |
رفته بوده خواهید بود |
او |
رفته بوده خواهد بود |
ایشان |
رفته بوده خواهند بود |
صرف فعل مرکب «کار کردن»
من |
کار کرده بوده خواهم بود |
ما |
کار کرده بوده خواهیم بود |
تو |
کار کرده بوده خواهی بود |
شما |
کار کرده بوده خواهید بود |
او |
کار کرده بوده خواهد بود |
ایشان |
کار کرده بوده خواهند بود |
صرف منفی
ریخت منفی زمان آیندهی مقدم با افزودن «نه» پیش از مادهی گذشته به دست میآید. در نگارش رایج، «نه» پیوسته به مادهی گذشته نوشته میشود.
من |
نرفته بوده خواهم بود |
ما |
نرفته بوده خواهیم بود |
تو |
نرفته بوده خواهی بود |
شما |
نرفته بوده خواهید بود |
او |
نرفته بوده خواهد بود |
ایشان |
نرفته بوده خواهند بود |
من |
کار نکرده بوده خواهم بود |
ما |
کار نکرده بوده خواهیم بود |
تو |
کار نکرده بوده خواهی بود |
شما |
کار نکرده بوده خواهید بود |
او |
کار نکرده بوده خواهد بود |
ایشان |
کار نکرده بوده خواهند بود |