زمان آیندهی پیشین در فارسی معیار وجود ندارد اما در برخی گویشهای فارسی، از جمله گویشهای خراسان وجود داشته و به کار میرود.
ویژگیها
دستور ساخت
صرف مثبت
صرف فعل «رفتن»
من |
رفته خواهم بود |
ما |
رفته خواهیم بود |
تو |
رفته خواهی بود |
شما |
رفته خواهید بود |
او |
رفته خواهد بود |
ایشان |
رفته خواهند بود |
صرف فعل «کار کردن»
من |
کار کرده خواهم بود |
ما |
کار کرده خواهیم بود |
تو |
کار کرده خواهی بود |
شما |
کار کرده خواهید بود |
او |
کار کرده خواهد بود |
ایشان |
کار کرده خواهند بود |
دکتر جمال رضایی در کتاب «بررسی گویش بیرجند» در صفحهی ۲۸۵ این زمان را با نام «آیندهی دور» معرفی کردهاند. بنا بر گفتهی ایشان، این زمان برای بیان «گذشته در آینده» به کار میرود.
صرف منفی
صرف منفی با افزودن پیشوند «ن» به مادهی گذشته ساخته میشود.
صرف فعل «رفتن»
من |
نرفته خواهم بود |
ما |
نرفته خواهیم بود |
تو |
نرفته خواهی بود |
شما |
نرفته خواهید بود |
او |
نرفته خواهد بود |
ایشان |
نرفته خواهند بود |
صرف فعل «کار کردن»
من |
کار نکرده خواهم بود |
ما |
کار نکرده خواهیم بود |
تو |
کار نکرده خواهی بود |
شما |
کار نکرده خواهید بود |
او |
کار نکرده خواهد بود |
ایشان |
کار نکرده خواهند بود |
در دیگر زبانها
زمان آیندهی پیشین برای بیان عملی به کار میرود که در آینده، پیش از عمل دیگری رخ میدهد. این زمان، معادل زمان future perfect زبان انگلیسیست. در فارسی معیار، از زمان گذشتهی نقلی استفاده میشود.
انگلیسی |
You will have finished your report by this time next week |
فارسی معیار |
تا هفتهی دیگر این موقع، گزارشت را تکمیل کردهای |
فارسی نامعیار |
تا هفتهی دیگر این موقع، گزارشت را تکمیل کرده خواهی بود |
انگلیسی |
I'll have finished in an hour and then we can watch a film |
فارسی معیار |
تا یک ساعت دیگر، کارم را تمام کردهام و بعدش، میتوانیم فیلم تماشا کنیم |
فارسی نامعیار |
تا یک ساعت دیگر، کارم را تمام کرده خواهم بود و بعدش، میتوانیم فیلم تماشا کنیم |