زمان حال استمراری گزارشی دارای نمود استمراری (progressive) و وجه گزارشی (indicative) است. نمود استمراری نشان می‌دهد که کنش در بازه‌ای از زمان حال یا آینده جریان دارد. وجه گزارشی نشان می‌دهد که این زمان بر پایه‌ی نگرش و روی‌کرد ذهنی نیست و کنش را آن گونه که در جهان بیرون است گزارش می‌کند. نام انگلیسی این زمان present progressive است.

روش ساخت

فعل کمکی «داشتن» به زمان
حال مطلق
فعل اصلی به زمان
حال پایا

صرف مثبت

صرف فعل ساده‌ی «رفتن»
من دارم می‌روم ما داریم می‌رویم
تو داری می‌روی شما دارید می‌روید
او دارد می‌رود ایشان دارند می‌روند
صرف فعل مرکب «کار کردن»
من دارم کار می‌کنم ما داریم کار می‌کنیم
تو داری کار می‌کنی شما دارید کار می‌کنید
او دارد کار می‌کند ایشان دارند کار می‌کنند

ساختهای معادل

زمان حال استمراری برای فارسی گفتاری ایران است و در ریخت اصیل فارسی نوشتاری که میان همه‌ی کشورهای فارسی‌زبان مشترک است، به کار نمی‌رود. در زبان نوشتاری، حال پایا یا ساختهایی چون «در حال … بودن» و «مشغول … بودن» به کار می‌رود.

حال استمراری جایگزینهای آن در زبان نوشتاری
دارد کار می‌کند کار می‌کند
در حال کار کردن است
مشغول کار کردن است
سرگرم کار کردن است

صرف منفی

نمود استمراری تنها هنگامی به کار می‌رود که بخواهیم از در جریان بودن کنش سخن بگوییم. از این رو، زمان حال استمراری ریخت منفی ندارد.

حال استمراری جایگزینهای آن در زبان نوشتاری
دارد کار نمی‌کند کار نمی‌کند
در حال کار کردن نیست
مشغول کار کردن نیست
سرگرم کار کردن نیست

در دیگر زبانها

زمان حال استمراری فارسی شبیه زمان present progressive انگلیسی است. برای ترجمه‌ی فعلهای مثبت این زمان انگلیسی می‌توان حال پایا، حال استمراری یا ساختهای استمراری را به کار برد. برای صرف منفی نیز، به جز حال استمراری که صرف منفی ندارد، می‌توان دیگر گزینه‌ها را به کار برد.

انگلیسی فارسی
He is working دارد کار می‌کند
کار می‌کند
در حال کار کردن است
مشغول کار کردن است
سرگرم کار کردن است
He is not working کار نمی‌کند
در حال کار کردن نیست
مشغول کار کردن نیست
سرگرم کار کردن نیست