پیشوند «نه» (na) به مصدر، بن و ماده میپیوندد و واژهای با معنای وارون برون میدهد.
رسته |
نمونه |
برونداد |
اسم |
فهم |
نفهم |
مادهی گذشته |
پخته |
نپخته |
مادهی آینده |
شدنی |
نشدنی |
بن گذشته |
بود |
نبود |
بن حال |
چسب |
نچسب |
مصدر |
گفتن، باور کردن |
نگفتن، باور نکردن |
نمونههای بیشتر
رسته |
نمونه |
مادهی گذشته |
نگفته، نخواسته، نتراشیده، نسنجیده، نخواسته، ندیده، نخورده |
مادهی آینده |
نگفتنی، نمردنی، نخواستنی، نخواندنی |
بن گذشته |
نبود، ندید (ندید گرفتن) |
بن حال |
نسوز، نترس، نچسب، ندار، نشکن، نشناس |
مصدر |
نرفتن، نخوردن، نشدن |
در فعلهای مرکب، پیشوند «نه» به طور معمول به بخش فعلی میپیوندد:
فعل |
پایه |
برونداد |
دست خوردن |
دستخورده (مادهی گذشته) |
دستنخورده |
کار کردن |
کارکرده (مادهی گذشته) |
کارنکرده |
باور کردن |
باورکردنی (مادهی آینده) |
باورنکردنی |
واژهگیری بیشتر
اسم
با پسوند «ی» (î) میتوان از بروندادهای «نه» اسم گرفت.
پایه |
اسم |
نفهم |
نفهمی |
نپخته، نسنجیده |
نپختگی، نسنجیدگی |
نچسب، ندار |
نچسبی، نداری |