زمان آیندهی پیشین گزارشی دارای وجه گزارشی (indicative) و نمود پیشین (pluperfect) است. نمود پیشین نشان میدهد که کنش پیش از کنشی دیگر در زمان آینده انجام میگیرد. وجه گزارشی نشان میدهد که این زمان بر پایهی نگرش و رویکرد ذهنی نیست و کنش را آن گونه که در جهان بیرون است گزارش میکند. نام انگلیسی این زمان future pluperfect است.
فارسی معیار زمان آیندهی پیشین ندارد و تنها در برخی گویشها یافت میشود. دکتر جمال رضایی در کتاب «بررسی گویش بیرجند» صفحهی ۲۸۵، از این زمان با نام «آیندهی دور» یاد کردهاند.
روش ساخت
صرف مثبت
صرف فعل سادهی «رفتن»
من |
رفته خواهم بود |
ما |
رفته خواهیم بود |
تو |
رفته خواهی بود |
شما |
رفته خواهید بود |
او |
رفته خواهد بود |
ایشان |
رفته خواهند بود |
صرف فعل مرکب «کار کردن»
من |
کار کرده خواهم بود |
ما |
کار کرده خواهیم بود |
تو |
کار کرده خواهی بود |
شما |
کار کرده خواهید بود |
او |
کار کرده خواهد بود |
ایشان |
کار کرده خواهند بود |
صرف منفی
ریخت منفی زمان آیندهی پیشین با افزودن «نه» پیش از مادهی گذشته ساخته میشود. در نگارش رایج، «نه» پیوسته به مادهی گذشته نوشته میشود.
صرف فعل سادهی «رفتن»
من |
نرفته خواهم بود |
ما |
نرفته خواهیم بود |
تو |
نرفته خواهی بود |
شما |
نرفته خواهید بود |
او |
نرفته خواهد بود |
ایشان |
نرفته خواهند بود |
صرف فعل مرکب «کار کردن»
من |
کار نکرده خواهم بود |
ما |
کار نکرده خواهیم بود |
تو |
کار نکرده خواهی بود |
شما |
کار نکرده خواهید بود |
او |
کار نکرده خواهد بود |
ایشان |
کار نکرده خواهند بود |
کاربرد
برخی مترجمان این زمان را برای ترجمهی future perfect انگلیسی به کار میبرند اما این زمان انگلیسی برابر آیندهی کامل فارسی است و همواره نمود پیشین ندارد.
انگلیسی |
You will have finished your report by this time next week |
آیندهی کامل |
تا هفتهی دیگر این موقع، گزارشت را تکمیل کردهای |
آیندهی پیشین |
تا هفتهی دیگر این موقع، گزارشت را تکمیل کرده خواهی بود |
انگلیسی |
I'll have finished in an hour and then we can watch a film |
آیندهی کامل |
تا یک ساعت دیگر، کارم را تمام کردهام و بعدش، میتوانیم فیلم تماشا کنیم |
آیندهی پیشین |
تا یک ساعت دیگر، کارم را تمام کرده خواهم بود و بعدش، میتوانیم فیلم تماشا کنیم |