زمان گذشته‌ی پیشین پایای گزارشی دارای سویه‌ی گزارشی (indicative) و نمودهای پیشین (pluperfect) و پایا (imperfective) است. نمود پایا نشان می‌دهد که کنش در بازه‌ای از زمان گذشته پایدار و ماندگار بوده و نمود پیشین نشان می‌دهد که زمان آغاز کنش پیش از کنشی دیگر بوده. سویه‌ی گزارشی نشان می‌دهد که این زمان بر پایه‌ی نگرش و روی‌کرد ذهنی نیست و کنش را آن گونه که در جهان بیرون است گزارش می‌کند. نام انگلیسی این زمان imperfective pluperfect است. در دستور رایج، به آن «ماضی بعید استمراری» یا «گذشته‌ی بعید استمراری» می‌گویند که نام مناسبی نیست. این زمان نمود پایا یا ناتمام (imperfective) دارد و نه «استمراری» (progressive). اصطلاح «پیشین» گویاتر از «بعید» است زیرا مفهوم «رخ دادن پیش از کنشی دیگر» را به روشنی می‌رساند. افزون بر این، معنای رایج «بعید» در فارسی امروز «دارای احتمال کم» است و نه «دور».

روش ساخت

زمان گذشته‌ی پیشین پایا بر پایه‌ی الگوی زیر ساخته می‌شود:

می ماده‌ی گذشته فعل اصلی فعل کمکی بودن به زمان
گذشته‌ی مطلق

صرف مثبت

صرف فعل ساده‌ی «رفتن»
من می‌رفته بودم ما می‌رفته بودیم
تو می‌رفته بودی شما می‌رفته بودید
او می‌رفته بود ایشان می‌رفته بودند
صرف فعل مرکب «کار کردن»
من کار می‌کرده بودم ما کار می‌کرده بودیم
تو کار می‌کرده بودی شما کار می‌کرده بودید
او کار می‌کرده بود ایشان کار می‌کرده بودند

صرف منفی

ریخت منفی گذشته‌ی پیشین پایا با افزودن «نه» (na) پیش از «می» ساخته می‌شود. در نگارش رایج، «نه» پیوسته به «می» نوشته می‌شود. در فارسی معیار ایران، تلفظ «نه» پیش از «می» به ne دگرگون گشته. بنا بر این، «نمی‌رفته بودم» به جای namîrafte bûdam به ریخت nemîrafte bûdam تلفظ می‌گردد و به همین سان، برای پنج سازه‌ی دیگر.

صرف فعل ساده‌ی «رفتن»
من نمی‌رفته بودم ما نمی‌رفته بودیم
تو نمی‌رفته بودی شما نمی‌رفته بودید
او نمی‌رفته بود ایشان نمی‌رفته بودند
صرف فعل مرکب «کار کردن»
من کار نمی‌کرده بودم ما کار نمی‌کرده بودیم
تو کار نمی‌کرده بودی شما کار نمی‌کرده بودید
او کار نمی‌کرده بود ایشان کار نمی‌کرده بودند

نمونه