ماده‌ی گذشته در ساخت برخی از زمانهای زبان فرانسوی به کار می‌رود. تحت شرایطی ویژه، ماده‌ی گذشته با فاعل یا مفعول جمله از نظر جنس (نرینه یا مادینه بودن) و شمار (مفرد یا جمع بودن) هماهنگ می‌شود. بنا بر این، ماده‌ی گذشته همانند یک صفت می‌تواند چهار ریخت (صورت صرفی) داشته باشد.
| مفرد | جمع | |
|---|---|---|
| نرینه | parlé fini vendu | parlés finis vendus |
| مادینه | parlée finie vendue | parlées finies vendues |
برای توضیح قانونهای هماهنگی ماده‌ی گذشته بیشتر از زمان حال کامل نمونه آورده می‌شود اما این قانونها سراسری بوده و همه‌ی زمانهایی را که با ماده‌ی گذشته ساخته می‌شوند در بر می‌گیرد.
ماده‌ی گذشته همراه با فعل کمکی avoir
هنگامی که ماده‌ی گذشته همراه با فعل کمکی avoir در ساخت زمان به کار می‌رود:
- اگر جمله مفعول مستقیم داشته باشد و مفعول مستقیم پیش از فعل بیاید، ماده‌ی گذشته از نظر جنس و شمار با مفعول مستقیم هماهنگ می‌گردد.
- در غیر این صورت، یعنی اگر جمله مفعول مستقیم نداشته باشد یا مفعول مستقیم پس از فعل بیاید، ماده‌ی گذشته تغییر نمی‌کند.
| مفعول مستقیم پس از فعل |
|---|
| J'ai écrit le livre |
| J'ai écrit les livres |
| J'ai écrit la lettre |
| J'ai écrit les lettres |
| مفعول مستقیم پیش از فعل |
| Voilà le livre que j'ai écrit |
| Voilà les livres que j'ai écrits |
| Voilà la lettre que j'ai écrite |
| Voilà les lettre que j'ai écrites |
اگر پس از فعلی که با avoir صرف شده‌است، مصدر یک فعل دیگر بیاید و مفعول مستقیم مربوط به آن مصدر باشد، ماده‌ی گذشته تغییر نمی‌کند. در مثالهای زیر، «کتاب» و «نامه» برای فعل «نوشتن» (écrire) مفعول هستند و نه برای فعل «توانستن» (j'ai pu). از این رو، ماده‌ی گذشته‌ی فعل «توانستن» تغییر نکرده و با مفعول مستقیم هماهنگ نمی‌گردد.
| Le livre que j'ai pu écrire |
| Les livres que j'ai pu écrire |
| La lettre que j'ai pu écrire |
| Les lettres que j'ai pu écrire |
ماده‌ی گذشته همراه با فعل کمکی être
در فعلهای ضمیری، ماده‌ی گذشته از نظر جنس و شمار با مفعول مستقیمی که پیش از آن آمده باشد هماهنگ می‌گردد.
| Elle s'est lavée |
| Elle s'est lavé les mains |
| Elle se les est lavées |
در سایر فعلها، ماده‌ی گذشته از نظر جنس و شمار با فاعل جمله هماهنگ می‌گردد.
| Il est rentré très tard |
| Elle est rentrée très tard |
| Je suis revenu chez moi |
| Je suis revenue chez moi |
باب مجهول
هنگامی که باب مجهول با فعل کمکی être ساخته می‌شود، ماده‌ی گذشته همواره از نظر جنس و شمار با فاعل جمله هماهنگ می‌گردد. توجه شود که فاعل باب مجهول در واقع مفعول مستقیم باب معلوم است.
| Le voleur est arrêté par la police |
| La chanson a été chantée par Céline Dion |
| Cette ville a été détruite pendant la guerre |